ສະຖາບັນການເມືອງ ແລະ ການປົກຄອງແຫ່ງຊາດສະເຫຼີມສະຫຼອງວັນສ້າງຕັ້ງສະຖາບັນການເມືອງ ແລະ ການປົກຄອງແຫ່ງຊາດຄົບຮອບ 28 ປີ (27.2.1955-27.2.2023) ໄດ້ຈັດຂຶ້ນຢ່າງຄຶກຄື້ນໃນວັນທີ 27 ກຸມພາ 2023 ທີ່ ສະໂມສອນ ສມປຊ, ໃຫ້ກຽດເປັນປະທານໂດຍ: ທ່ານ ຮສ ພູວົງ ອຸ່ນຄຳແສນ ກຳມະການສູນກາງພັກ, ເລຂາຄະນະບໍລິຫານງານພັກ, ຫົວໜ້າ ສມປຊ, ມີຄະນະບໍລິຫານງານພັກ, ຄະນະອຳນວຍການ, ຫົວໜ້າກົມພ້ອມດ້ວຍຄະນະກົມຕ່າງໆ, ຫົວໜ້າຫ້ອງການພ້ອມດ້ວຍຄະນະ, ຫົວໜ້າຄະນະພ້ອມດ້ວຍຄະນະຕ່າງໆ ແລະຫົວໜ້າສູນພ້ອມດ້ວຍຄະນະສູນຕ່າງໆ, ພະນັກງານ, ຄູ-ອາຈານ ແລະນັກສຶກສາເຂົ້າຮ່ວມຢ່າງພ້ອມພຽງ ແລະມີການຮັບຊົມການສະແດງສິລະປະ-ວັນນະຄະດີຢ່າງມ່ວນຊື່ນ.
ຈາກນັ້ນ, ທ່ານ ປທ ສົນທະຍາ ເທບນຸຮັກ ຮອງຫົວໜ້າຫ້ອງການ ສມປຊ ໄດ້ຕາງໜ້າຂຶ້ນຜ່ານຜົນງານຂອງ ສມປຊ ຕະຫຼອດໄລຍະ 28 ປີວ່າ: ພາຍຫຼັງການສ້າງຕັ້ງພັກໃນວັນທີ 22 ມີນາ 1955 ສູນກາງພັກກໍ່ໄດ້ເອົາໃຈໃສ່ຈັດຕັ້ງການເຝິກອົບຮົມ, ບຳລຸງຍົກລະດັບພະນັກງານ, ສະມາຊິກພັກ ແລະກຳລັງປະກອບອາວຸດປະຊາຊົນໃຫ້ມີທັດສະນະຫຼັກໝັ້ນປະຕິວັດໜັກແໜ້ນຮັບໃຊ້ການຕໍ່ສູ້ປົດປ່ອຍຊາດ, ມາເຖິງເດືອນ ມີນາ ປີ 1960, ຄະນະປະຈຳສູນກາງພັກ (ກົມການເມືອງ) ໄດ້ຕົກລົງສ້າງຕັ້ງສູນເຝິກອົບຮົມ, ກໍ່ສ້າງທິດສະດີມາກ-ເລນິນ ຢູ່ເຂດທີ່ໝັ້ນແຂວງຫົວພັນ, ເຊິ່ງມີຊື່ວ່າ: ໂຮງຮຽນການເມືອງ-ການທະຫານ ແລະໂຮງຮຽນສາມັກຄີຂອງສູນກາງ.
ນັບແຕ່ 1960-1976, ໂຮງຮຽນສາມັກຄີຂອງສູນກາງໄດ້ຮັບການມອບໝາຍໃຫ້ເຮັດໜ້າທີ່ສຶກສາອົບຮົມ ແລະປະກອບອາວຸດແນວຄິດໃຫ້ແກ່ຖັນແຖວພະນັກງານຫຼັກແຫຼ່ງ ໃຫ້ຮູ້ນຳພາຂົນຂວາຍປະຊາຊົນ, ຕີສັດຕູ, ກໍ່ສ້າງຮາກຖານການເມືອງ, ສ້າງເຂດປົດປ່ອຍໃຫ້ຄ້າຍຄືກັບລັດໜຶ່ງ ເພື່ອກາຍເປັນບ່ອນເຕົ້າໂຮມກຳລັງແຮງຂອງການປະຕິວັດດຳເນີນການຕໍ່ສູ້ກັບພວກສັດຕູຜູ້ຮຸກຮານຈາກຕ່າງດ້າວ.
ພາຍຫຼັງປະເທດຊາດໄດ້ຮັບການປົດປ່ອຍຢ່າງສົມບູນ, ສະຖາປະນາເປັນສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊົນລາວ (ສປປ ລາວ) ຂຶ້ນໃນວັນທີ 2 ທັນວາ ປີ 1975, ພັກໄດ້ກາຍເປັນພັກກຳອຳນາດຢ່າງເປີດເຜີຍ ແລະນຳພາທົ່ວພັກ, ກອງທັບ ແລະປະຊາຊົນລາວທັງຊາດປະຕິບັດ 2 ໜ້າທີ່ຍຸດທະສາດຄື: ປົກປັກຮັກສາປະເທດຊາດ ແລະກໍ່ສ້າງລະບອບປະຊາທິປະໄຕປະຊາຊົນ ຕາມທິດສັງຄົມນິຍົມ.
ໃນຊຸມປີ 1990 ສະພາບການຂອງໂລກໄດ້ມີການປ່ຽນແປງ, ເຊິ່ງມີທັງຂໍ້ສະດວກ ແລະຂໍ້ຫຍຸ້ງຍາກທີ່ສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ພາລະກິດປະຕິວັດ ຂອງປະເທດພວກເຮົາ. ສະເພາະຢູ່ພາຍໃນປະເທດ, ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ແນວທາງປ່ຽນແປງ
ໃໝ່ຂອງພັກ ໄດ້ຮັບຜົນສຳເລັດຫຼາຍດ້ານທີ່ເປັນໜ້າເພີ້ງພໍໃຈ, ສິ່ງສຳຄັນອີກປະການໜຶ່ງ ແມ່ນລັດເຮົາໄດ້ຫັນແນວທາງປ່ຽນແປງໃໝ່ຂອງພັກເປັນກົດໝາຍພື້ນຖານຂອງຊາດ, ເປັນລັດຖະທຳມະນູນ. ຍ້ອນແນວນັ້ນກົມການເມືອງສູນກາງພັກ ແລະລັດຖະບານ ຈິ່ງໄດ້ຕົກລົງສ້າງຕັ້ງ ສະຖາບັນການເມືອງ ແລະ ການປົກຄອງແຫ່ງຊາດ ຂຶ້ນໃນວັນທີ 27 ກຸມພາ 1995 ໂດຍໂຮມເອົາໂຮງຮຽນຊັ້ນສູງພັກ-ລັດ ຂອງສູນກາງກັບໂຮງຮຽນການປົກຄອງ ແລະ ຄຸ້ມຄອງແຫ່ງຊາດເຂົ້າ ກັນ[1]. ໜ້າທີ່ການເມືອງໃນໄລຍະນີ້ແມ່ນສຸມໃສ່ສ້າງລະບົບການບຳລຸງກໍ່ສ້າງພະນັກງານການນຳ ແລະຄຸ້ມຄອງທັງລະບົບຊັ້ນສູງ ແລະປະລິນຍາຕີການເມືອງ ແລະ ການປົກຄອງ ຢ່າງເປັນລະບົບ, ເອົາການຄົ້ນຄວ້າທິດສະດີ ແລະສະຫຼູບພຶດຕິກຳຕິດພັນກັບການຮຽນ-ການສອນ ເທື່ອລະກ້າວ.
ສັງລວມແລ້ວ 28 ປີ (27 ກຸມພາ 1995-27 ກຸມພາ 2023) ມານີ້ພາຍໃຕ້ການນຳພາ-ຊີ້ນຳອັນຖືກຕ້ອງ ແລະໃກ້ຊິດຕິດແທດຂອງກົມການເມືອງສູນກາງພັກ, ບວກໃສ່ການນຳພາ ໂດຍກົງຂອງກຳມະການສູນກາງພັກ, ອາດີດຫົວໜ້າສະຖາບັນການເມືອງ ແລະ ການປົກຄອງແຫ່ງຊາດ ເຊັ່ນ: ສຈ.ປອ. ພັນດວງຈິດ ວົງສາ, ສຈ.ປອ. ຈະເລີນ ເຢຍປາວເຮີ, ສຈ.ປອ. ກິແກ້ວ ໄຂຄຳພິທູນ, ຮສ ປອ ທອງສະລິດ ມັງໜໍ່ເມກ ແລະ ຮສ ພູວົງ ອຸ່ນຄໍາແສນ ພວກເພີ່ນລ້ວນແຕ່ມີບົດຮຽນໃນການນຳພາ-ຊີ້ນຳ ທີ່ປີຊາສາມາດ, ຮູ້ເສີມຂະຫຍາຍມູນເຊື້ອອັນດີງາມຂອງການນຳຮຸ່ນກ່ອນນຳພາສະຖາບັນພວກເຮົາສາມາດບືນຂຶ້ນ ແລະຍາດໄດ້ຜົນງານດີເດັ່ນໃນຫຼາຍດ້ານເຊິ່ງສະແດງອອກຄື:ໄດ້ປັບປຸງ ແລະຍົກລະດັບຄຸນນະພາບບຳລຸງຍົກລະດັບ ແລະການກໍ່ສ້າງພະນັກງານນຳພາ ແລະຄຸ້ມຄອງແຕ່ລະຂັ້ນໃຫ້ສູງຂຶ້ນເລື້ອຍໆ. ສູນກາງພັກໄດ້ຊີ້ນຳການຈັດຕັ້ງບຳລຸງຍົກລະດັບໃຫ້ພະນັກງານນຳພາ ແລະຄຸ້ມຄອງດ້ວຍການສຶກສາອົບຮົມແນວທາງການເມືອງໄລຍະສັ້ນຕາມລະບົບຮຽນ 45 ວັນ, 2 ເດືອນ, 4 ເດືອນ, 10 ເດືອນ ກ້າວຂຶ້ນມາຈັດຕັ້ງລະບົບຮຽນອະນຸປະລິນຍາ (ຊັ້ນສູງ) 1 ປີ 6 ເດືອນ, 2 ປີ, ປະລິນຍາຕີ 4 ປີ ແລະ ປະລິນຍາໂທ 2 ປີ ຢ່າງເປັນລະບົບ. ຈັດຕັ້ງການຮຽນ-ການສອນລະບົບຊັ້ນສູງເລັ່ງລັດ 5 ເດືອນ ສຳເລັດ 31ຊຸດ, ມີຜູ້ເຂົ້າຮຽນທັງໝົດ 2.033 ຄົນ, ຍິງ 311 ຄົນ; ຈັດຕັ້ງລະບົບການຮຽນ-ການສອນອະນຸປະລິນຍາ (ຊັ້ນສູງ) ລະບົບ 2 ປີໄດ້ທັງໝົດ 19 ຊຸດ (ບໍ່ນັບຊຸດຮຽນຢູ່ທ້ອງຖິ່ນ) ມີຜູ້ເຂົ້າຮຽນທັງໝົດ 1.166 ຄົນ, ຍິງ 251 ຄົນ ມາຮອດປີ 2014 ໄດ້ປັບປຸງຫຼັກສູດຊັ້ນສູງເປັນອະນຸຸຸຸຸຸຸຸຸຸຸຸຸຸປະລິນຍາ ແລະຈັດຕັ້ງໄດ້ 8 ຊຸດ ມີຜູ້ເຂັ້າຮຽນ 699 ຄົນ, ຍິງ 161 ຄົນ; ໄດ້ເປີດຊຸດຮຽນປະລິນຍາຕີ 25 ຊຸດ, ມີຜູ້ເຂົ້າຮຽນທັງໝົດ 1.998 ຄົນ, ຍິງ 382 ຄົນ; ໄດ້ເປີດລະບົບປະລິນຍາຕີເຊື່ອມຕໍ່ 13 ຊຸດ ມີຜູ້ ເຂົ້າຮຽນທັງໝົດ 384 ຄົນ, ຍິງ 97 ຄົນ; ລະບົບທິດສະດີການເມືອງ ຂັ້ນຕົ້ນ 3 ເດືອນ ມີ 1 ຊຸດ ມີຜູ້ເຂົ້າຮຽນທັງໝົດ 60 ຄົນ, ຍິງ 28 ຄົນ; ທິດສະດີການເມືອງຂັ້ນສູງ 9 ເດືອນ ມີ 2 ຮຸ່ນ ຄື: ຮຸ່ນທີ 1 ແລະ ຮຸ່ນທີ 2 ມີນັກສຶກສາທັງໝົດ 120 ຄົນ, ຍິງ 19 ຄົນ (ຍັງສືບຕໍ່ຮຽນ).ປະລິນຍາຕີຮັບໃຊ້ການນຳ 6 ຊຸດ, ມີຜູ້ເຂົ້າຮຽນ 143 ຄົນ, ຍິງ 19 ຄົນ; ລະບົບປະລິນຍາໂທໄດ້ 18 ຊຸດ, ມີຜູ້ເຂົ້າຮຽນທັງໝົດ 1.070 ຄົນ, ຍິງ 217 ຄົນ; ປະລິນຍາໂທຮັບໃຊ້ການນຳໄດ້ 6 ຊຸດ, ມີຜູ້ເຂົ້າຮຽນທັງໝົດ 122 ຄົນ, ຍິງ 20 ຄົນ. ນອກຈາກນັ້ນຍັງດຳເນີນການເປີດຮຽນພາກວັນເສົາ-ອາທິດ ແລະພາກຄ່ຳ ຈຳນວນໜຶ່ງ.
ນັບແຕ່ 2005 ມາຮອດປັດຈຸບັນ ບັນດາກະຊວງ ແລະອົງການຈັດຕັ້ງພັກ-ລັດ ໄດ້ເອົາໃຈໃສ່ການເຝິກອົບຮົມພະນັກງານຂອງຕົນຫຼາຍຂຶ້ນ, ສາມາດຈັດຕັ້ງເຝິກອົບຮົມໄດ້ທັງໝົດ 278 ຊຸດ, ມີຜູ້ເຂົ້າເຝິກອົບຮົມທັງໝົດ 18,478 ຄົນ, ຍິງ 6.774 ຄົນ; ເດັ່ນກວ່າໝູ່ມີກະຊວງສາທາລະນະສຸກ ໄດ້ 25 ຊຸດ, ກະຊວງແຜນການ ແລະການລົງທຶນ ໄດ້ 16 ຊຸດ. ກະຊວງກະສິກຳ ແລະປ່າໄມ້ໄດ້ 20 ຊຸດ ແລະກະຊວງໂຍທາທິການ ແລະຂົນສົ່ງໄດ້ 24 ຊຸດ. ນັບແຕ່ປີ 1995 ເປັນຕົ້ນມາໄດ້ສ້າງຫຼັກສູດໃໝ່ຄື: ຫຼັກສູດຊັ້ນກາງ, ຫຼັກສູດຊັ້ນສູງ (ຊັ້ນສູງ 2 ປີ ແລະ 5 ເດືອນ), ຫຼັກສູດປະລິນຍາຕີລວມມີ 7 ສາຂາ (ສາຂາວິຊາການເມືອງ, ສາຂາວິຊາຄຸ້ມຄອງເສດຖະກິດ, ສາຂາວິຊາການປົກຄອງ, ສາຂາວິຊາວຽກງານຈັດຕັ້ງ, ສາຂາວິຊາວຽກງານກວດກາ, ສາຂາວິຊາວຽກງານອົງການຈັດຕັ້ງມະຫາຊົນ, ສາຂາວິຊາວຽກງານໂຄສະນາອົບຮົມ), ປະລິນຍາໂທ ລວມມີ 7 ສາຂາ (ສາຂາວິຊາປັດຊະຍາ, ສາຂາວິຊາເສດຖະສາດການເມືອງ, ສາຂາວິຊາຄຸ້ມຄອງເສດຖະກິດ, ສາຂາວິຊາການເມືອງວິທະຍາ, ສາວິຊາການປົກຄອງ, ສາຂາວິຊາກໍ່ສ້າງພັກ ແລະສາຂາວິຊາລັດທິການເມືອງວິທະຍາສາດ).
ພາຍຫຼັງສູນກາງພັກ ໄດ້ຕົກລົງໃຫ້ສະຖາບັນຊີ້ນຳໂຮງຮຽນການເມືອງ-ການປົກຄອງທາງດ້ານວິຊາການ, ຄະນະນຳ ແລະຄູ-ອາຈານ ໄດ້ຮີບຮ້ອນປັບປຸງຫຼັກສູດ ແລະສ້າງກົນໄກເຄື່ອນໄຫວປະສານກັບໂຮງຮຽນການເມືອງ-ການປົກຄອງແຂວງ ຢ່າງເປັນລະບົບ, ຕິດຕາມກວດກາຊຸກຍູ້ການເຄື່ອນໄຫວແຕ່ລະໄລຍະ, ໃນແຕ່ລະປີມີການບຳລຸງຄູ ແລະ ສະຫຼຸບຖອດຖອດບົດຮຽນ ຢ່າງເປັນປົກກະຕິ. ແຕ່ປີ 2004 ເປັນຕົ້ນມາແຕ່ລະແຂວງລ້ວນແຕ່ມີໂຮງຮຽນການເມືອງ-ການປົກຄອງຂອງຕົນເອງ ແລະໄດ້ເປີດສອນລະບົບຮຽນຕ່າງໆ ທັງໝົດ 284 ຊຸດ ມີຜູ້ເຂົ້າຮຽນທັງໝົດ 16.579 ຄົນ, ຍິງ 3.210 ໃນນັ້ນລະບົບຊັ້ນກາງມີ 237 ຊຸດ ມີຜູ້ເຂົ້າຮຽນທັງໝົດ 12.563 ຄົນ, ຍິງ 2.421 ຄົນ, ລະບົບຊັ້ນສູງມີ 49 ຊຸດ ມີຜູ້ເຂົ້າຮຽນທັງໝົດ 3.874 ຄົນ, ຍິງ 789 ຄົນ.
ສັງລວມແລ້ວ, ເສັ້ນທາງການເຕີບໃຫຍ່ຂະຫຍາຍຕົວ 28 ປີ ຜ່ານມາຂອງສະຖາບັນຕິດພັນກັບການພັດທະນາປະເທດຊາດ ແລະໃຕ້ການຊີ້ນຳອັນປີຊາສາມາດສະຫຼາດສ່ອງໃສຂອງສູນກາງພັກ, ໂດຍມີກົມການເມືອງ ແລະຄະນະເລຂາທິການສູນກາງພັກ ໃຫ້ທິດຊີ້ນຳຢ່າງເປັນປະຈຳ. ຄະນະນຳ, ພະນັກງານ, ຄູ-ອາຈານ ແລະນັກສຶກສາພາຍໃນສະຖາບັນໄດ້ອອກແຮງຂຸດຄົ້ນ, ຍົກສູງຄວາມຮັບຜິດຊອບການເມືອງຂອງຕົນຢ່າງສຸດຂີດພັດທະນາສະຖາບັນໃຫ້ເຕີບໃຫຍ່ເຂັ້ມແຂງ, ໃຫ້ກາຍເປັນເບົ້າຫຼໍ່ພະນັກງານນຳພາ ແລະຄຸ້ມຄອງຢູ່ສູນກາງ ແລະທ້ອງຖິ່ນຂອງປະເທດເຮົາຢ່າງບໍ່ຮູ້ອິດຮູ້ເມື່ອຍ. ຕໍ່ໜ້າເງື່ອນໄຂ ແລະສະພາບການໃໝ່ນີ້, ສະຖາບັນພວກເຮົາຍັງຈະຕ້ອງສືບຕໍ່ຍົກສູງຄວາມຮັບຜິຊອບຂອງຕົນໃຫ້ສູງຂຶ້ນ; ທັງຊອກຫາກົນໄກ, ວິທີການ ແລະມາດຕະການບຳລຸງ ແລະກໍ່ສ້າງພະນັກງານນຳພາ ແລະຄຸ້ມຄອງໃໝ່ໃຫ້ສອດຄ່ອງກວ່າເກົ່າເພື່ອພາປະເທດຊາດເດີນຕາມເສັ້ນທາງສັງຄົມນິຍົມ ແລະເຊື່ອມໂຍງກັບພາກພື້ນ ແລະສາກົນຢ່າງເປັນເຈົ້າການ.
ຂ່າວ: ຕາອັອດ ແສນທະວີສຸກ
ຮູບພາບ: ທິດດາວອນ ດວງປະເສີດ
ບັນນາທິການ: ປທ ບຸນປັນ ສຸມຸນທອງ